Κύριες και κύριοι συνάδελφοι, συζητάμε σήμερα και πάλι μπροστά σε ένα δίλημμα: Χρεωκοπία ή την πρόταση που έχει καταλήξει η Κυβέρνηση με την Τρόικα.

Πρέπει να πω ότι προσπαθήσαμε να σώσουμε τη χώρα πολλές φορές, αλλά κάθε φορά η χώρα βρίσκεται σε χειρότερη κατάσταση. Σήμερα βρισκόμαστε μπροστά σε ένα καινούργιο αδιέξοδο. Είναι ίσως η πρώτη φορά που έγινε ουσιαστική και επίπονη διαπραγμάτευση μεταξύ της Ελληνικής Κυβέρνησης και της τρόικας, αλλά νομίζω ότι η διαπραγμάτευση έγινε σε λανθασμένη βάση. Ξεκίνησε και ολοκληρώθηκε σε λανθασμένη βάση.

Υπήρχε μια πρόταση από την τρόικα, και πρέπει να πω ότι μετά από μεγάλη προσπάθεια όλων όσων συμμετείχαν, αλλά κυρίως του Πρωθυπουργού και του Αντιπροέδρου της Κυβέρνησης και Υπουργού των Οικονομικών του κ. Βενιζέλου, βελτιώθηκαν τα πράγματα σε ορισμένα θέματα. Αυτό, όμως, δεν σημαίνει ότι το αποτέλεσμα είναι ικανοποιητικό, με την έννοια ότι μπορεί πραγματικά αυτό να χαρακτηριστεί ως πακέτο διάσωσης της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας.

 Ένα πακέτο διάσωσης, δεν θα έπρεπε να οδηγεί σε βαθύτερη ύφεση, σε αύξηση της ανεργίας, σε διόγκωση του χρέους.

Άρα, αυτό το πακέτο διάσωσης, απλώς αναβάλει τα προβλήματα και θα επιβαρύνει ακόμα περισσότερο τη χώρα και τους πολίτες.

Το δημόσιο χρέος, το έχω πει και άλλες φορές, δεν μπορεί να μειωθεί με προγράμματα λιτότητας, με προγράμματα ύφεσης. Σε καμία χώρα του κόσμου δεν έχει μειωθεί το δημόσιο χρέος με ύφεση.

Σήμερα, έχουμε τη γνώση και την εμπειρία από τα δύο χρόνια, από το πρώτο Μνημόνιο. Και το πρώτο Μνημόνιο ήταν σε λανθασμένη κατεύθυνση και το είχα πει και στον ίδιο τον κ. Στρος Καν, όταν ήταν εδώ, αλλά ο καθένας ήλπιζε ότι στο δρόμο θα υπάρξει κάποια βελτίωση.

Δεν θέλω να μειώσω ή να μην αναφέρω ότι η κύρια ευθύνη για τη σημερινή κατάσταση της χώρας είναι δική μας, εννοώ της Ελλάδας και, κυρίως, των δύο μεγάλων κομμάτων. Η Νέα Δημοκρατία το 2004-2009 διέλυσε τη χώρα και το ΠΑ.ΣΟ.Κ. τα επόμενα δύο χρόνια την αποτελείωσε.

Έχουμε τεράστια ευθύνη διαχρονικά, αλλά έχουμε και την ευθύνη, ταυτόχρονα, να δώσουμε κάποια προοπτική, να βγάλουμε τη χώρα από αυτό το αδιέξοδο.

Έχουμε να αντιμετωπίσουμε πάρα πολύ μεγάλες δυσκολίες, διότι η Ε.Ε. δεν είναι αυτή που ήταν. Δεν είναι Ένωση της αλληλεγγύης, Ένωση της κοινωνικής Ευρώπης, Ένωση με ισότιμα μέλη, αλλά είναι μια Ένωση που καθοδηγείται και κυριαρχείται από τη Γερμανία. Η Γερμανία, ως μεγαλύτερη οικονομική δύναμη, θέλει να τη μετατρέψει -σιγά-σιγά το επιτυγχάνει αυτό- σε μια γερμανική Ευρώπη. Το αν αυτό θα επιβιώσει ή όχι θα το δούμε τα επόμενα χρόνια, αλλά είναι γεγονός ότι και με δική μας ευθύνη η εικόνα της χώρας μας στο εξωτερικό είναι πάρα πολύ άσχημη.

Το δεύτερο Μνημόνιο ακολουθεί ακριβώς την ίδια συνταγή με το πρώτο Μνημόνιο, το οποίο δεν πέτυχε. Δεν πέτυχε για δύο λόγους: Ο ένας ήταν ότι η συνταγή ήταν λανθασμένη και ο άλλος ότι η υλοποίηση της συνταγής είχε πάρα πολύ μεγάλες αδυναμίες. Αυτό, φαίνεται και σε άλλες χώρες, στην Πορτογαλία, για παράδειγμα, η οποία μέχρι τώρα ήταν το υπόδειγμα για την αποτελεσματική υλοποίηση του δικού της Μνημονίου, σήμερα αποκλίνει από τους στόχους. Είδαμε τον Υπουργό Οικονομικών της Πορτογαλίας, με μια εξευτελιστική συμπεριφορά, να παρακαλάει τον Υπουργό Οικονομικών της Γερμανίας να προχωρήσουν σε δεύτερο πακέτο.

Συνάδελφοι και συναδέλφισσες, αν κάποιος χρωστάει λίγα και δεν μπορεί να τα πληρώσει, είναι βασική αρχή της οικονομικής θεωρίας, έχει πρόβλημα. Εάν, όμως, χρωστάει πολλά, το πρόβλημα το έχει ο δανειστής του και αυτή την αρχή εμείς την έχουμε ξεχάσει. Είπα, από την Άνοιξη του έτους 2010, ότι το δημόσιο χρέος που έχουμε δημιουργήσει, δυστυχώς, δεν βγαίνει. Χρειάζεται να πάμε σε «κούρεμα». Αν είχαμε πάει τότε σε «κούρεμα» θα ήταν άλλες οι συνθήκες, διότι και η χώρα ήταν πιο πλούσια, οι πολίτες σε καλύτερη οικονομική κατάσταση και το κουράγιο των πολιτών μεγαλύτερο. Δυστυχώς, όσοι είχαμε μιλήσει τότε για «κούρεμα», είχαμε κατηγορηθεί για αντεθνική συμπεριφορά.

Οι στόχοι που έβαζε κάθε φορά το Μνημόνιο δεν επιτυγχάνοντας γιατί αντικειμενικά δεν μπορούσαν να επιτευχθούν. Δώσαμε  όμως και εμείς αφορμές, λόγω της λειτουργίας μας, της συμπεριφοράς, της αναποτελεσματικότητας. Πρέπει να πω εδώ, ότι δεν ήταν αναποτελεσματική μόνο η Κυβέρνηση, ήταν και η Αντιπολίτευση και συνολικά το πολιτικό σύστημα. Υπήρχε και υπάρχει συνολικό πρόβλημα  στην ελληνική κοινωνία, με το συνδικαλιστικό κίνημα, με την επιχειρηματική ηγεσία, της οποίας επικεφαλής είναι κάποιος που δεν έχει επιχείρηση, με την πνευματική ηγεσία που δεν εμφανίζεται, με τη δικαστική εξουσία. Υπάρχει ένα συνολικό πρόβλημα της ελληνικής κοινωνίας και, σε αυτό το σημείο, θα συμφωνήσω απολύτως με τον κ. Βενιζέλο που λέει ότι «πρέπει να ξαναφτιάξουμε το κράτος, πρέπει να ξαναφτιάξουμε τη χώρα μας».

Αυτό το «ξαναφτιάξουμε» θέλει σχέδιο και χρειάζεται να αναλάβουμε όλοι τις ευθύνες μας. Τη μεγαλύτερη ευθύνη για τη σημερινή κατάντια της χώρας μας, την έχει η πολιτική ηγεσία. Πρέπει να υπερβούμε τον εαυτό μας και ωστόσο ακόμη πηγαίνουμε σε μικροκομματικά «παιχνίδια».

Αυτό που έχουμε να αντιμετωπίσουμε σήμερα είναι το δίλημμα: είτε ψηφίζουμε, είτε έχουμε στάση πληρωμών και βγαίνουμε εκτός της ζώνης του ευρώ.

Θα μου επιτρέψετε να πω, ότι από τα 110 δισεκατομμύρια ευρώ του πρώτου πακέτου, έχουμε πάρει, μέχρι τώρα, τα 73 δισεκατομμύρια ευρώ. Η πλειονότητα από αυτά τα χρήματα πήγαν για την αποπληρωμή τοκοχρεολυσίων. Τη λειτουργία του ελληνικού κράτους, όπου είμαστε ελλειμματικοί, την κάλυψαν εν μέρει τα έντοκα γραμμάτια του Δημοσίου και ένα πολύ μικρό κομμάτι από τα χρήματα του πακέτου πήγε για την κάλυψη τέτοιων αναγκών.

Το καινούργιο πρόγραμμα, προβλέπει ότι το 2020 το δημόσιο χρέος θα είναι στο 120% του ΑΕΠ. Σήμερα έχει ανέλθει στο 160% του Α.Ε.Π., ξεκινήσαμε το 2009 από το 120%, και το 2020 προβλέπεται να φτάσει στο 120%, αλλά υπό  ορισμένες προϋποθέσεις. Και το ίδιο το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο λέει ότι το χρέος δεν είναι βιώσιμο, γιατί προβλέπει ότι έχουμε αύξηση του Α.Ε.Π. 2% από το πρώτο εξάμηνο του 2012, ενώ είχαμε μια ύφεση που πλησιάζει το 7%, ότι θα υπάρξει μια πλήρης επιτυχία στο «κούρεμα», ότι ο πληθωρισμός θα είναι λιγότερος από 2% και δεν είναι, ότι θα έχουμε τα 50 δισεκατομμύρια ευρώ από αποκρατικοποιήσεις κ.τλ.. Αυτό δείχνει ότι, όλοι γνωρίζουν, πως το πρόγραμμα που υπάρχει σήμερα, που συζητάμε, δεν μπορεί να υλοποιηθεί. Αντικειμενικά, δεν μπορεί να υλοποιηθεί, διότι, ήδη, από τον πρώτο μήνα του 2012 έχουμε πέσει έξω και χρειάζεται συμπληρωματικά μέτρα.

Δεν είναι τυχαίο ότι προχθές το SPIEGEL έγραψε ότι όλοι γνωρίζουν πως οι δεσμεύσεις δεν πρόκειται να τηρηθούν αλλά όλοι συνεχίζουν για λόγους εσωτερικής πολιτικής, η Γερμανία, η Γαλλία και η Ελλάδα, να στηρίζουν και να προωθούν αυτό το πρόγραμμα.

Υπάρχει το δίλημμα, λοιπόν - που μπαίνει σε ευρωπαϊκό επίπεδο, για να μην πω σε διεθνές επίπεδο, από την συντριπτική πλειοψηφία των ΜΜΕ, των κυβερνήσεων, των θεσμικών οργάνων, αλλά και από τα δικά μας ΜΜΕ - ότι εάν δεν το ψηφίσουμε αύριο έχουμε χρεοκοπία και επιστροφή στην δραχμή.

Πρέπει να πω ότι νομικά δεν υπάρχει δυνατότητα προς το παρόν να μας βγάλουν από το ευρώ. Δεν είναι όμως το νομικό θέμα γιατί τα νομικά θέματα στην Ευρώπη τα λύνουν πάντα με πολιτικές αποφάσεις. Αυτό που μπορούν να κάνουν είναι να μας πιέσουν, να μας στριμώξουν για να αναγκασθούμε εμείς να πούμε ότι φεύγουμε.

Ακόμα όμως και αυτό δεν μπορούν να το κάνουν τώρα, γιατί αν φύγει η Ελλάδα από το ευρώ, υπάρχει κίνδυνος μετάδοσης. Αυτό το είπε ο κ. Akkerman Πρόεδρος της BUDESBANK χθές, το είπε η κυρία Merkel στο γερμανικό Κοινοβούλιο σε μια ερώτηση Γερμανού βουλευτή, ότι η Ελλάδα πρέπει να μείνει διότι υπάρχει γενικότερο πρόβλημα.

Αυτό που μπορούν να κάνουν είναι να μας πιέσουν και να πουν ότι η ΕΚΤ δεν δέχεται τα δικά μας κρατικά ομόλογα γιατί είναι σκουπίδια, ώστε να στριμώξει το τραπεζικό σύστημα. Πέρα από το ότι όλα τα κρατικά ομόλογα που είχαν οι τράπεζες έχουν ήδη πάει στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, ακόμη τα τραπεζικά ομόλογα, εάν πει ότι δεν δέχεται σκουπίδια, θα πρέπει να μην δέχεται σκουπίδια Ιταλικά, Ισπανικά και Πορτογαλικά και την άλλη μέρα δεν θα υπάρχει ευρώ.

Το κόστος για την ΕΚΤ και για την Ευρώπη είναι πολύ μεγάλο, διότι μια νομισματική ένωση όσο προβληματικό και αν είναι ένα μέλος της δεν μπορεί να διαλυθεί έτσι. Χρειάζεται να υπάρχουν μηχανισμοί που να σταματούν την αποδιάρθρωση του ευρώ. Τέτοιος μηχανισμός έως σήμερα δεν έχει υπάρξει.

Υπάρχουν περίπου 600 δισ. στις κεντρικές τράπεζες του Βορρά που τα χρωστάνε οι κεντρικές τράπεζες του Νότου και τα 250 δισ. είναι στην Γερμανία. Εάν υπάρξει αυτή η πίεση από την ΕΚΤ σημαίνει ότι καταρρέει αυτομάτως το σύστημα τραπεζικού δανεισμού της Ευρωζώνης.

Εάν για οποιοδήποτε λόγο μας πιέσουν σε αυτό το σημείο, σημαίνει ότι την επόμενη ημέρα οι άλλες χώρες που έχουν πρόβλημα δεν θα μπορούν να δανειστούν και σε λίγες ημέρες θα έχει πρόβλημα δανεισμού η ίδια η Γερμανία. Άρα, εάν πούμε εμείς ότι δεν πληρώνουμε το ομόλογο στις 20 Μαρτίου θα τρέξουν όλοι για να βρουν λύση του προβλήματος.

Συναδέλφισσες και συνάδελφοι, πιστεύω, ότι οι Ευρωπαίοι από την μεριά τους ως δανειστές, όχι ως εταίροι, καλά κάνουν και αγοράζουν χρόνο. Η εφημερίδα New York Times προχθές έγραψε: «Ποια διάσωση της Ελλάδας; Τις τράπεζες προστατεύει το νέο Μνημόνιο». Αυτό το έγραψε στις 10.2.2012.  Λοιπόν, αγοράζουν χρόνο για να διασώσουν τις τράπεζές τους, κυρίως τις Γαλλικές και τις Γερμανικές.

Συναδέλφισσες και συνάδελφοι, δεν δέχομαι μια πολιτική η οποία μας επεβλήθη και ήταν λάθος, να την συνεχίσουμε, γιατί το λάθος είναι ακόμα μεγαλύτερο. Φοβάμαι ότι αυτό μας οδηγεί στην έξοδο από το ευρώ και στην δραχμή. Σε λίγο καιρό θα έχουν οι ίδιοι δημιουργήσει τους μηχανισμούς αλλά και το τείχος ώστε να μην υπάρξει μετάδοση στις άλλες χώρες.

Δεν είναι τυχαίο ότι το πρόγραμμα που μας βάζουν, όπως είπε ο κ. Σόιμπλε, είναι πάρα πολύ δύσκολο, γιατί πρέπει να είναι αποτρεπτικό το κούρεμα για άλλες χώρες. Ήδη η Πορτογαλία και η Ιρλανδία το ζητούν.

Για να αποτρέψουν αυτές τις χώρες να πάνε σε κούρεμα θα πρέπει οι δικοί μας οι όροι να είναι αυτοί που βάζουν. Πλέον είναι θέμα τιμωρίας της Ελλάδας. Όπως είχα πει τον Οκτώβριο του 2010 στις Βρυξέλες, σε ένα πάνελ που συμμετείχα, δεν θα είχα αντίρρηση αφού φταίμε να μας τιμωρήσουν εάν με την τιμωρία υπήρχε αποτέλεσμα. Με την τιμωρία δεν σώζεται το ευρώ γιατί υπάρχει το πρόβλημα, πέρα από το ειδικό ελληνικό πρόβλημα, με το ευρώ.

Βεβαίως, πρέπει να γίνουν μεταρρυθμίσεις, βεβαίως έχουμε καθυστερήσει, βεβαίως πρέπει να αλλάξουμε τον τρόπο λειτουργίας, τον τρόπο συμπεριφοράς, τον τρόπο αντιμετώπισης. Βεβαίως την μεγαλύτερη ευθύνη την έχουμε εμείς οι πολιτικοί, αλλά δεν είμαστε μόνο εμείς. Δεν είναι δυνατόν να συνεχίσουμε σε μια πολιτική όταν γνωρίζουμε ότι αυτή η πολιτική οδηγεί σε αδιέξοδο.

Πρέπει να έχουμε ένα πρόγραμμα. Ένα σχέδιο Μάρσαλ. Εάν ήθελαν να μας βοηθήσουν. Το κούρεμα αυτό δεν είναι αρκετό. Δεν μας λύνει το πρόβλημα. Σε λίγο θα αναγκαστούμε να πάμε σε άλλο κούρεμα το οποίο βεβαίως έχει και δυσκολίες. Θα πρέπει να κινητοποιήσουμε και τις υγιείς δυνάμεις αυτού του τόπου. Δεν είναι δυνατόν, η οικονομική ελίτ αυτού του τόπου, είτε άμεσα είτε έμμεσα, να προσπαθεί να μεταθέσει τα βάρη στην άλλη πλευρά.

Φοβάμαι ότι αν συνεχίσουμε έτσι θα πάμε σε μια αποδιάρθρωση της χώρας, σε ένα τεράστιο κοινωνικό πρόβλημα και βεβαίως, ορισμένοι θα είναι σε κάποια καλύτερη θέση.

Αναρωτιέμαι, οι τράπεζες, η ΒlackRock… Πώς κατάφερε από τα 15 δισ., που έλεγε ότι είναι οι επισφάλειες, να πέσει στα 3 δισ. επισφάλειες και να μας επιβάλλουν την αλλαγή των κοινών μετοχών, να μείνουν χωρίς ψήφο;

Δεν θέλω να κρατικοποιηθούν οι τράπεζες. Δεν μπορεί όμως ο Έλληνας να πληρώνει με την σύνταξή του, με τον μισθό του, με την ανεργία και οι κύριοι μέτοχοι των τραπεζών να συνεχίζουν όπως πριν. Το τραπεζικό σύστημα πρέπει να στηριχθεί, αλλά οι κύριοι μέτοχοι των τραπεζών δεν μπορούν να συνεχίσουν όπως πριν.

Δεν πιστεύω ότι με αυτή την Σύμβαση λύνεται το πρόβλημα. Αντίθετα, πιστεύω ότι είναι η τελευταία μας δυνατότητα να διαπραγματευτούμε  αποτελεσματικά, εάν θέλουμε να μείνουμε στο ευρώ.

Φοβάμαι ότι δεχόμενοι το πρόγραμμα αυτό το οποίο μας έχει επιβληθεί θα οδηγηθούμε στην έξοδο από το ευρώ, αλλά θα οδηγηθούμε στην έξοδο όταν αυτό συμφέρει τους ευρωπαίους. Αυτό νομίζω ότι πρέπει να το αποτρέψουμε. Ευχαριστώ.