Συντρόφισσες και σύντροφοι, θα μιλήσω ειλικρινά όπως κάνω πάντα, αν και δεν είναι πάντα δημοφιλές. Και απορώ που ορισμένοι δεν βρήκαν το θάρρος να μιλήσουν με ειλικρίνεια από αυτό το βήμα, υπηρετώντας προσωπικές σκοπιμότητες.

        Η ειλικρίνεια έλειψε τα προηγούμενα χρόνια. Δεν βρήκαμε το θάρρος να πούμε την αλήθεια στον ελληνικό λαό. Θεωρούσαμε ότι μπορούμε να χειριστούμε τα πράγματα, ώσπου η κυβέρνησή μας κατέρρευσε. Εδώ που φθάσαμε η ειλικρίνεια μπορεί να είναι λυτρωτική και για εμάς και για τους πολίτες που μας έχουν γυρίσει την πλάτη και δικαίως μας έχουν γυρίσει την πλάτη.

        Εάν γίνουν οι εκλογές τον Απρίλιο θα παραδώσουμε μια Ελλάδα καθημαγμένη. Το ΠΑΣΟΚ συνδύασε τα 2,5 χρόνια της διακυβέρνησης με κάποιες σημαντικές αλλαγές που έπρεπε να είχαν γίνει εδώ και χρόνια, αλλά και τεράστιες αποτυχίες που γύρισαν την Ελλάδα πολλά χρόνια πίσω.

        Αυτή είναι η αλήθεια και πρέπει να την παραδεχθούμε. Δεν αμφισβητώ ότι ο Γιώργος Παπανδρέου έδωσε τη δική του μάχη από τους πρώτους μήνες του 2010 όπως ο ίδιος την περιέγραψε στο Εθνικό Συμβούλιο. Ούτε αμφισβητώ το εξαιρετικά αρνητικό περιβάλλον που συνάντησε στην Ευρώπη, που είναι αυτή τη περίοδο το προπύργιο της συντήρησης.

        Όμως η αλήθεια είναι ότι την μάχη την χάσαμε από την προεκλογική περίοδο. Η ηγεσία μας γνώριζε πολύ καλά τα στοιχεία της ελληνικής οικονομίας. Γνωρίσαμε την καταστροφή που είχε προκαλέσει η Νέα Δημοκρατία. Γνωρίζαμε ότι στην Commission μας περίμεναν στη γωνία, αλλά η ηγεσία μας θέλησε προεκλογικά να κρύψει την πραγματικότητα.

        Αναλάβαμε την διακυβέρνηση της χώρας εν μέσω της παγκόσμιας κρίσης που απειλούσε τους πάντες. Εμείς χωρίς σχέδιο, χωρίς πυξίδα, αρχίσαμε τους πειραματισμούς και μάλιστα με ερασιτεχνικό τρόπο. Πήραμε ένα διαλυμένο κράτος από τη Νέα Δημοκρατία και το αποτελειώσαμε.

        Η αναδρομική δικαιολογία για το «λεφτά υπάρχουν» δεν είναι πειστική. Άλλωστε η πρώτη κίνηση της κυβέρνησής μας ήταν το επίδομα αλληλεγγύης, το οποίο μάλιστα δόθηκε με τέτοια προχειρότητα, που το έλαβαν και πολίτες με πολύ μεγάλα εισοδήματα.

        Στη συνέχεια, αποφασίστηκε η στελέχωση του κράτους με το περίφημο  «open gοv». Τα αποτελέσματα ήταν να παραμείνουν κρίσιμες θέσεις, ακέφαλες, για πολλούς αλλά κρίσιμους μήνες, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τη λειτουργία του δημοσίου. Και στο τέλος τις θέσεις κάλυψαν εν πολλοίς κομματικά μας στελέχη με αποτέλεσμα να καταρρεύσει και κάθε έννοια ανοιχτής διαδικασίας.

        Ακολούθησε η ατιμωρησία. Ούτε ένας πολιτικός και μιλώ κυρίως για το δικό μας χώρο, διότι αυτό θα είχε αξία, δεν μπήκε στη φυλακή. Είπα τo 2007 ότι δεν νιώθω αλληλέγγυη για στελέχη μας που πλούτισαν. Αλλά η κυβέρνησή μας δεν δέχθηκε την πρόταση που έχω κάνει επανειλημμένως, να εξεταστεί ουσιαστικά το πόθεν έσχες όλων μας που περάσαμε από Υπουργεία τα προηγούμενα χρόνια. Αλλά δεν είναι μόνο οι πολιτικοί. Πέρασαν 2,5 χρόνια για να συλληφθούν μεγάλοι φοροφυγάδες αλλά και αυτοί είναι ελεύθεροι χωρίς να έχουν πληρώσει ακόμα.

        Με τους χειρισμούς μας και την αλαζονεία μας λειτουργήσαμε ως κολυμβήθρα του Σιλωάμ  για την Νέα Δημοκρατία που σήμερα μας εγκαλεί, ενώ υπονόμευσε την οικονομία το 2004 με την απογραφή και στη συνέχεια την διέλυσε με την διακυβέρνησή της.

        Ήμουν μεταξύ εκείνων που ζητούσαν μέτρα περιορισμού των δαπανών και ανασυγκρότησης της οικονομίας αμέσως, τον Νοέμβριο του 2009, ώστε να αποφύγουμε τα χειρότερα. Η ηγεσία μας για καιρό κατήγγειλε τέτοιες προτάσεις ως συντηρητικές για να φθάσει κάποια στιγμή στην άλλη άκρη.

        Η άμυνα απέναντι στις αγορές τους πρώτους μήνες του ’10 ήταν ερασιτεχνική, ενώ και η διαπραγμάτευση για το πρώτο μνημόνιο ήταν τουλάχιστον ατυχής.

        Κάποιοι είχαμε μιλήσει για αναδιάρθρωση του χρέους από την άνοιξη του 2010, τότε που η χώρα και οι πολίτες είχαν μεγαλύτερες αντοχές, μεγαλύτερο πλούτο και δυνατότητες.

        Μας είπαν ότι υπονομεύουμε τα εθνικά συμφέροντα και ότι θα πληρώσει η χώρα μας μέχρι το τελευταίο ευρώ. Τώρα προσευχόμαστε να επιτύχει το PSI αλλά η χώρα και οι πολίτες της είναι πιο φτωχοί, έχουν μικρότερες αντοχές.

        Πέρα από τις δικές μας αδυναμίες, λάθη και ευθύνες σε ευρωπαϊκό επίπεδο υπάρχει έλλειψη ηγεσίας. Οι αποφάσεις παίρνονται με καθυστέρηση και δεν ανταποκρίνονται στα προβλήματα του ευρώ και τις ανάγκες της ευρωπαϊκής οικονομίας και κοινωνίας.

        Κυρίαρχο ρόλο παίζουν και πάλι οι λεγόμενες αγορές. Ο χρηματοπιστωτικός τομέας που έχει και την κύρια ευθύνη για την κρίση και είναι περίεργο ότι βγήκε χθες η Επιτροπή, ότι είναι παράλογο ότι η Standard & Poor’s υποβάθμισε εννέα χώρες όταν επί τρία χρόνια η Επιτροπή και οι Κυβερνήσεις της Ευρώπης, δεν έχουν κάνει τίποτα για να καθορίσουν κανόνες ελέγχου της χρηματοπιστωτικής αγοράς, βλέπετε τα συμφέροντα, οι σχέσεις, οι εξαρτήσεις μεταξύ κυβερνήσεων, τραπεζών και χρηματοπιστωτικού γενικώς τομέα, είναι μεγάλες.

        Ο χρηματοπιστωτικός τομέας κατευθύνει και οι κυβερνήσεις σε μεγάλο βαθμό ανταποκρίνονται. Αυτό είναι το πλαίσιο μέσα στο οποίο έπρεπε να λειτουργήσουμε.

        Αλλά η χώρα μας έχει γίνει το «μαύρο πρόβατο». Η Τρόικα εμμένει σε μια αδιέξοδη πολιτική γιατί ενδιαφέρεται κυρίως για τους δανειστές και όχι για το εάν διαλύεται η χώρα μας οικονομικά και κοινωνικά.

        Αλλά βλέπετε είμαστε λόγω των δικών μας λαθών, ελλείψεων και παραλείψεων με την πλάτη στον τοίχο. Βεβαίως οι βουλευτές σφραγίσαμε όλα αυτά με την ψήφο μας στη Βουλή. Θα φέρουμε πάντοτε το βάρος εκείνης της ψήφου και πιστέψτε με, το βάρος είναι ασήκωτο.

        Αλλά θέλω να σημειώσω ότι όταν φθάσαμε εκεί, δεν υπήρχε πλέον καμία εναλλακτική, καμία άλλη επιλογή. Ή θα ψηφίσαμε (ναι) και θα αποφεύγαμε την άτακτη χρεοκοπία, ή θα σώζαμε την ψυχή μας αλλά θα ρήμαζε η χώρα. «Σώσαμε» την χώρα κάμποσες φορές.

        Στο ίδιο σημείο είμαστε και σήμερα. Το ’10 μας έλεγαν ότι η χώρα θα βγει στις αγορές το ’11. Σήμερα ελπίζουμε να βγει στις αγορές το 2021.  Πρέπει να στηριχθεί η προσπάθεια όμως για το PSI, για την διαγραφή μέρους του χρέους και την νέα δανειακή σύμβαση η οποία ας μη γελιόμαστε και ας μην λέμε ψέματα, θα σημαίνει νέα δάκρυα και νέο αίμα για την κοινωνία μας.

        Αλλά και πάλι η άλλη επιλογή είναι η απόλυτη καταστροφή, η επιστροφή στη δραχμή δηλαδή. Και στο πλαίσιο αυτό είναι θετική η δέσμευση του Γιώργου Παπανδρέου και του Βαγγέλη Βενιζέλου για ενεργή στήριξη των διαδικασιών για το PSI και τη δανειακή σύμβαση. Καλούνται όλα τα στελέχη μας που μετέχουν στη κυβέρνηση Παπαδήμου να πράξουν το ίδιο, γιατί άλλο το τι λένε και άλλο το τι κάνουν και εμείς το βλέπουμε αυτό και στο Κοινοβούλιο.

        Συντρόφισσες και σύντροφοι, ο ελληνικός λαός δεν λέει όχι στις θυσίες, αν είναι δίκαιες. Αλλά δεν είναι. Δεν λέει όχι, αν έχουν αποτέλεσμα. Αλλά δεν βλέπει πού οδηγούμαστε. Αν η πολιτική ηγεσία δίνει το παράδειγμα, αλλά δεν το δίνει. Το πρόβλημα όμως της χώρας μας είναι κυρίως πολιτικό μετά οικονομικό, αλλά είναι ταυτόχρονα συνολικό το πρόβλημα.

        Η πολιτική ηγεσία συνολικά της χώρας όλων των κομμάτων είναι κατώτερη των περιστάσεων. Το συνδικαλιστικό Κίνημα είναι εν πολλοίς απαξιωμένο. Η επιχειρηματική ηγεσία είναι ανύπαρκτη, ενδιαφέρεται κυρίως για μικροσυμφέροντα και όχι για το μέλλον της χώρας.

        Η πνευματική ηγεσία είναι απούσα. Η δικαστική εξουσία έχει προβλήματα. Σύντροφοι και συντρόφισσες, υπάρχει κρίση θεσμών και αξιών. Έχουμε μια κοινωνία παραπαίουσα και μια οικονομία σε ελεύθερη πτώση.

        Βεβαίως υπάρχουν υγιείς δυνάμεις, δυναμικές και παραγωγικές δυνάμεις σε αυτό το τόπο. Η χώρα μας διαθέτει αξιόλογους πόρους και αξιόλογο ανθρώπινο δυναμικό. Έχει τη δυνατότητα να ξεπεράσει την κρίση, αρκεί οι δυνάμεις αυτές να ενισχυθούν και να παίξουν πρωταρχικό ρόλο και κυρίως εάν καταφέρουμε και πάλι να δώσουμε την ελπίδα στη νέα γενιά που σήμερα της έχουμε στερήσει το δικαίωμα στο όνειρο.

        Ελπίζω συντρόφισσες και σύντροφοι ότι έχουμε όλοι αντιληφθεί πού έχουμε φθάσει. Η χώρα βρίσκεται σε οριακό σημείο. Και αν όλοι συνέλθουμε, εάν ξεπεράσουμε τον εαυτό μας, μπορούμε να συμβάλουμε στην ανασυγκρότηση της χώρας.

        Είναι η στιγμή που εμείς στο ΠΑΣΟΚ πρέπει να προσπαθήσουμε να περισώσουμε τα ελάχιστα κομμάτια αξιοπιστίας που μας έχουν απομείνει απέναντι στον ελληνικό λαό. Και ο βασικός όρος για να μαζέψουμε τα κομμάτια μας είναι η συλλογικότητα.

        Τα δυόμιση χρόνια της διακυβέρνησης η συλλογικότητα ήταν απούσα. Και όταν λέω συλλογικότητα δεν εννοώ συλλογή υποψηφίων, γιατί είναι και αυτό δείγμα των καιρών, έχουμε πλειάδα απ’ ότι φαίνεται υποψηφίων για να γίνουν Πρόεδροι, αλλά ρωτώ, ποιανού κόμματος τελικά;

        Αλλά κατά τα δυόμιση χρόνια μια μικρή ομάδα στελεχών γύρω από την ηγεσία λάμβανε τις αποφάσεις, τις οποίες καλούμαστε στη συνέχεια να στηρίξουμε με την ψήφο μας και με το πιστόλι στο κρόταφο.

        Σέβομαι απόλυτα τον Γιώργο Παπανδρέου, τον οποίον άλλωστε στήριξα στην εσωκομματική διαδικασία το 2007 και είναι γνωστό.  Όμως θα πρέπει να επιχειρήσει μια σκληρή αυτοκριτική για τις μεθόδους διακυβέρνησης που επέλεξε και επέβαλε. Για τις πολιτικές σε πολλά σημεία που ακολουθήθηκαν. Για την κάλυψη που έδινε σε μηδέποτε εκλεγέντες συνεργάτες του, οι οποίοι έκαναν συνειδητή αντικοινοβουλευτική προπαγάνδα την οποία πληρώνει ακόμα το ΠΑΣΟΚ και όχι μόνο το ΠΑΣΟΚ, αλλά και η χώρα.

        Θα πρέπει ακόμα να κάνει την αυτοκριτική του για τα τραγελαφικά που έγιναν τον Ιούνιο, όταν πήγε και υπέβαλε την παραίτηση στον αρχηγό της Νέας Δημοκρατίας. Όταν το Νοέμβριο εξήγγειλε δημοψήφισμα ως έκπληξη στην Κοινοβουλευτική Ομάδα, έχοντας συζητήσει με 3, 4 στελέχη. Όταν χειρίστηκε, όπως χειρίστηκε, το σχηματισμό της κυβέρνησης εθνικής ευθύνης.

        Μια τέτοια αυτοκριτική θα είναι λυτρωτική για ολόκληρο το ΠΑΣΟΚ και θα μας δώσει τη δυνατότητα να μπορούμε, έστω να συζητήσουμε και πάλι με τους πολίτες. Γιατί αυτή τη στιγμή ούτε αυτό μπορούμε να κάνουμε.

        Συντρόφισσες και σύντροφοι, πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι θα διαβούμε την έρημο. Το επόμενο διάστημα που δεν θα είναι σύντομο, θα είναι πολύ σκληρό για τους Έλληνες και τις Ελληνίδες, οι οποίοι με τη σειρά τους θα είναι πολύ σκληροί με το ΠΑΣΟΚ ανεξαρτήτως ηγεσίας.

        Δεν υπάρχουν μαγικές λύσεις. Δεν υπάρχουν μαγικοί υποψήφιοι. Πρέπει όμως να ξαναφτιάξουμε το ΠΑΣΟΚ από την αρχή σε μια χώρα που έχει τρομερά προβλήματα, για τα οποία έχουμε σοβαρό μερίδιο ευθύνης. Και η αλλαγή ηγεσίας είναι μόνον ένα πρώτο βήμα. Έπρεπε να είχε γίνει χθες, πρέπει να γίνει άμεσα. Διότι φοβάμαι οι μεγάλες ανατροπές που χρειάζεται να γίνουν στο ΠΑΣΟΚ, δεν μπορούν να γίνουν προεκλογικά και εάν δεν προχωρήσουμε σε αυτές τις ανατροπές για να έχουμε τη δυνατότητα ανασυγκρότησης του κόμματος,  τότε θα είμαστε όλοι μοιραίοι και άβουλοι στην πορεία παρακμής και διάλυσης του ΠΑΣΟΚ.

Ευχαριστώ.