Συνέντευξη Βάσως Παπανδρέου στο Βήμα της Κυριακής

Συνεντεύξεις

ΕΡΩΤΗΣΗ 1:
Κυρία Παπανδρέου, το τελευταίο διάστημα πληθαίνουν όσοι λένε ότι στην ουσία δεν έγινε προετοιμασία για το μνημόνιο το Μάιο του 2010. Εσείς πιστεύετε ότι μπορούσε να υπάρξει άλλη λύση;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ 1:
Αν μιλάτε για τον Απρίλη του ’10, προφανώς και δεν υπήρχε άλλη λύση εκείνη τη στιγμή. Η Ελλάδα ήταν στα πρόθυρα της πτώχευσης. Αν δεν μας δάνειζαν οι εταίροι μας, θα είχαμε πτωχεύσει.
Αλλά βεβαίως, το θέμα είναι τι κάναμε ως τότε. Και η κυβέρνηση της ΝΔ και η δική μας κυβέρνηση. Η ΝΔ ξεκίνησε με την απογραφή , που έχει στιγματίσει ανεξίτηλα τη χώρα και συνέχισε με μία πραγματική άλωση του κράτους, που εκτίναξε τα ελλείμματα, ειδικά το 2009. Από την άλλη πλευρά, η δική μας κυβέρνηση σαφώς υποτίμησε το μέγεθος του προβλήματος, τους πρώτους μήνες μετά από τις εκλογές.
Είναι ίσως κουραστικό να επανέρχομαι στα θέματα εκείνης της περιόδου, αλλά πρέπει να πω ότι είχα μιλήσει και δημόσια και παρασκηνιακά για την ανάγκη να παγώσει κάθε προεκλογική υπόσχεση και να ληφθούν μέτρα που θα μπορούσαν να μας κρατήσουν στις αγορές.
Αντ΄ αυτού, επιλέχθηκε μία πολιτική παροχών, αλλά και το opengov, που στέρησε το Δημόσιο από στελέχη για πολλούς μήνες, που αποδείχθηκαν ιδιαίτερα κρίσιμοι. Δυστυχώς, η κατάσταση έγινε αντιληπτή πολύ αργότερα, και η αντίδρασή μας ήταν σπασμωδική. Τη μία ημέρα ο Γιώργος Παπανδρέου κατήγγειλε όσους ζητούσαν μέτρα και την επομένη μιλούσε για απώλεια εθνικής κυριαρχίας. Στο τέλος επικράτησε ο πανικός και η διαπραγμάτευση για το μνημόνιο ήταν πραγματικά ερασιτεχνική.

ΕΡΩΤΗΣΗ 2:
Πιστεύετε ότι υπάρχουν και ποινικές ευθύνες; Ο κ. Πεπόνης έστειλε την υπόθεση στη Βουλή…
ΑΠΑΝΤΗΣΗ 2:
Κοιτάξτε, αυτά είναι περίεργα πράγματα. Πολιτικές αποφάσεις ελήφθησαν επί ΝΔ, πολιτικές αποφάσεις ελήφθησαν επί ΠΑΣΟΚ. Σε κάθε περίπτωση, κριτής είναι ο ψηφοφόρος. Οι Έλληνες έκριναν τη ΝΔ, θα κρίνουν και το ΠΑΣΟΚ εξίσου ή και περισσότερο αυστηρά. Αλλά δεν είναι χρήσιμο να αναζητούμε κάθε φορά φταίχτες με εξεταστικές επιτροπές και ειδικά δικαστήρια. Προσωπικά, δεν υπέγραψα για τη σύσταση εξεταστικής, σχετικά με τις ενέργειες της κυβέρνησης της ΝΔ στην Οικονομία. Θεωρώ ότι οι πολιτικοί κρίνονται από την κοινωνία. Πιστεύω απόλυτα στην κρίση της Δικαιοσύνης, αλλά για συγκεκριμένες καταγγελίες. Για παράδειγμα, ο πλουτισμός. Ζήτησα να ελεγχθούν τα πόθεν έσχες όσων διετέλεσαν μέλη των κυβερνήσεων. Αυτά πρέπει να ψάξει η Δικαιοσύνη και όχι τις πολιτικές αποφάσεις.

ΕΡΩΤΗΣΗ 3:
Σχετικά με τα αποτελέσματα του μνημονίου τι εκτιμάτε ότι πήγε στραβά; Ήταν λάθος η συνταγή; Έφταιγε ο τρόπος λειτουργίας της κυβέρνησης, η έλλειψη συντονισμού από τον πρωθυπουργό, η αναποτελεσματικότητα των υπουργών, τα συμφέροντα και οι κατεστημένες νοοτροπίες;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ 3:
Ήταν λάθος  η συνταγή και ο τρόπος διακυβέρνησης της χώρας ανεπαρκής.
Ίσως θυμάστε ότι είχα πει δημόσια στον κ. Στρως Καν ότι η συνταγή δεν βγαίνει. Και βέβαια, δεν είχα πάρει καμία απάντηση. Διότι δεν υπάρχει απάντηση. Το ΔΝΤ περιφέρει την ίδια συνταγή σε όλες τις χώρες που έχουν πρόβλημα. Και τους μεγιστοποιεί τα προβλήματα. Ορίστε, τώρα ζητούν περίπου οριζόντιες περικοπές και στον ιδιωτικό τομέα. Αυτό θα βαθύνει και άλλο την ύφεση, που είναι ούτως ή άλλως τεράστια. Πως θα σηκώσουμε κεφάλι;
Κατά τη γνώμη μου, η χώρα πρέπει να διεκδικήσει ένα αναπτυξιακό σοκ. Μία αναπτυξιακή βόμβα, που θα υποβοηθηθεί από νομοθετικές πρωτοβουλίες , οι οποίες θα συντείνουν στην απελευθέρωση της επιχειρηματικότητας. Το Κράτος πρέπει να ξεφύγει από την κουλτούρα της μίζας και οι επιχειρηματίες από τη συνήθεια της υπερτιμολόγησης.
Μέσα στην γενική διάλυση, υπάρχουν επιχειρήσεις που καινοτομούν, επιχειρήσεις που προσπαθούν να κάνουν εξαγωγές. Και το πετυχαίνουν. Ε, δεν έχουμε βοηθήσει αυτούς τους ανθρώπους να μεγαλώσουν κι άλλο τις δουλειές τους. Και να στηρίξουμε κι άλλους να κάνουν το ίδιο. Δυστυχώς, κυριαρχεί η ιδεολογία της ψωροκώσταινας.
Αντί να κινητοποιήσουμε τις υγιείς δυνάμεις αυτού του τόπου, να μιλήσουμε ειλικρινά στους πολίτες και να δώσουμε το παράδειγμα με τη στάση μας και τις πράξεις μας το πολιτικό σύστημα εξακολούθησε και εξακολουθεί να λειτουργεί με νοοτροπίες που η κατάσταση της χώρας απαιτεί να αποβάλουμε. Κι έτσι δεν πάμε πουθενά.

ΕΡΩΤΗΣΗ 4:
Εδώ που φτάσαμε τώρα υπάρχουν περιθώρια διαπραγμάτευσης με τους δανειστές μας, οι οποίοι πιέζουν συνεχώς για νέα μέτρα καθώς όπως φαίνεται δεν εμπιστεύονται το πολιτικό σύστημα συνολικά;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ 4:
Δυστυχώς δεν είναι μόνον το πολιτικό σύστημα που έχει και την κύρια ευθύνη, αλλά υπάρχει πρόβλημα, με την συνδικαλιστική ηγεσία, την επιχειρηματική ηγεσία, την πνευματική ηγεσία, την δικαιοσύνη, τα ΜΜΕ, υπάρχει πρόβλημα θεσμών και αξιών.
Υπάρχει συνολικό πρόβλημα. Εμείς χάσαμε την αξιοπιστία μας, αλλά και οι ευρωπαϊκές ηγεσίες πάσχουν από έλλειψη κάθε είδους σχεδίου για την Ευρώπη.
Για αρκετό χρόνο κρύβονταν πίσω από το ελληνικό πρόβλημα, που με την πολιτική τους συνέβαλαν να γίνει πιο δύσκολο, και δεν ήθελαν να δουν το πρόβλημα με το ευρώ. Η κοντόφθαλμη πολιτική της Γερμανίας όξυνε την κατάσταση.
Αυτοί ενδιαφέρονται μόνον να πάρουν πίσω τα λεφτά τους οι δανειστές μας, δεν τους ενδιαφέρει αν θυσιάζονται οι πολίτες και αν διαλύεται η χώρα.
Βεβαίως και υπάρχουν περιθώρια διαπραγμάτευσης, όπως υπάρχουν και κόκκινες γραμμές. Ο κατώτατος μισθός και ο 13ος και 14ος μισθός. Δεν πρέπει να γίνουμε Ινδία για να  σωθούμε. Τέτοια σωτηρία είναι χειρότερη και από την καταστροφή. Σε ό,τι με αφορά ψήφισα «ναι» για να πάρουμε την 6η δόση. Και είπα ότι ήταν η τελευταία φορά. Και θα είναι. Αν υπάρξουν τέτοιου τύπου μέτρα, που θα μας οδηγήσουν στον όλεθρο, δεν υπάρχει λόγος σωτηρίας, διότι θα είναι εντός εισαγωγικών.

ΕΡΩΤΗΣΗ 5:
Ορισμένοι ισχυρίζονται ότι το χρέος μας δεν θα είναι βιώσιμο και μετά από το «κούρεμα». Εσείς τι πιστεύετε;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ 5:
Η διαπραγμάτευση δεν έχει ολοκληρωθεί, αυτή τη στιγμή που μιλάμε. Πρέπει να δούμε τη συνολική συμφωνία, ποιοι συμμετέχουν στο PSI και με ποιους όρους και αν τα μέτρα που θα προβλέπει η δανειακή σύμβαση θα οδηγούν τη χώρα σε περαιτέρω ύφεση ή όχι.

ΕΡΩΤΗΣΗ 6:
Η επιστροφή στη δραχμή είναι λύση;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ 6:
Η επιστροφή στη δραχμή είναι καταστροφή για την κοινωνία και θρίαμβος για όσους έχουν βγάλει λεφτά στο εξωτερικό. Πρέπει να αποτρέψουμε μία τέτοια εξέλιξη.
Ευτυχώς ακόμη το κόστος για τους εταίρους μας να μας διώξουν από το ευρώ είναι μεγαλύτερο από το κόστος διάσωσής μας. Ο χρόνος όμως μετράει αντίστροφα για εμάς.

ΕΡΩΤΗΣΗ 7:
Έπειτα από την εικόνα που παρουσίασε η Βουλή την Τρίτη, πιστεύετε ότι τα δύο μεγάλα κόμματα θα αντέξουν τις πιέσεις και το κόστος που συνεπάγεται η διάσωση της χώρας; Υπάρχει, κατά την άποψη σας χώρος για νέους πολιτικούς σχηματισμούς;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ 7:
Νιώθω ότι η κοινωνία βράζει. Και είναι βέβαιο ότι θα γεννηθεί κάποια στιγμή κάτι άλλο, που θα μπορέσει να βγάλει το καπάκι από την κατσαρόλα. Όμως, δεν είναι βέβαιο τι θα είναι αυτό το «κάτι». Λαμβάνοντας υπ’ όψη την εμπειρία των υπολοίπων ευρωπαϊκών χωρών, θα έλεγα κατ’ αρχήν ότι μάλλον θα πρόκειται για μία κίνηση από την συντηρητική πλευρά. Σε ό,τι αφορά το ΠΑΣΟΚ, είπα στο Εθνικό συμβούλιο ότι θα διαβούμε την έρημο. Αυτό σημαίνει πολλά θύματα, εντός εισαγωγικών, αλλά και μία τεράστια εμπειρία. Μία έμπρακτη αυτοκριτική. Το ΠΑΣΟΚ δεν μπορεί να υπάρξει στο μέλλον, αν δεν το εφεύρουμε από την αρχή. Είχα πει από το 2007, ότι θα έπρεπε να έχουμε παραδώσει το ΠΑΣΟΚ στη γενιά των τριαντάρηδων. Αλλά δυστυχώς, έχουμε ευνουχίσει αυτή τη γενιά. Μετά από τις εκλογές, πρέπει να μαζέψουμε τα κομμάτια μας και να κάνουμε πράξη την ανανέωση.

ΕΡΩΤΗΣΗ 8:
Πώς κρίνετε την πρόταση για παράταση του βίου της κυβέρνησης Παπαδήμου και ανασχηματισμό τύπου Μόντι;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ 8:
Βλέπω θετικά την παράταση του βίου της κυβέρνησης, αλλά νομίζω ότι η Ελλάδα δεν μπορεί να έχει κυβέρνηση τεχνοκρατών. Θα προτιμούσα μία συμφωνία των κομμάτων – όχι μόνον των τριών, αλλά και άλλων – να στηρίξουν τη σημερινή κατάσταση, μέσω ενός σοβαρού ανασχηματισμού.

ΕΡΩΤΗΣΗ 9:
Έχετε αφιερώσει τη ζωή σας στην πολιτική και στο ΠαΣοΚ. Πως αισθάνεσθε τώρα που υπάρχει μια ατμόσφαιρα απόρριψης και κατάρρευσης των παραδοσιακών σχηματισμών;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ 9:
Δυστυχώς, νιώθω ότι έχουμε αποτύχει στην προσπάθεια να παραδώσουμε μία καλύτερη κοινωνία στην επόμενη γενιά. Και φοβάμαι ότι τα φαινόμενα που έχουμε ζήσει ως τώρα, ήταν μόνον η αρχή. Οι κοινωνίες στις κρίσεις στρίβουν προς τα δεξιά. Και εμείς δεν είμαστε εξαίρεση.

ΕΡΩΤΗΣΗ 10:
Στο Εθνικό Συμβούλιο κάνατε ίσως την πιο σκληρή κριτική στον κ. Γ. Παπανδρέου για τον τρόπο που κυβέρνησε τη χώρα. Πιστεύετε ότι το ΠαΣοΚ θα έχει καλύτερη προοπτική με μια νέα ηγεσία;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ 10:
Το είπα και στο Εθνικό συμβούλιο. Σέβομαι τον Γιώργο Παπανδρέου, αλλά θεωρώ ότι η αλλαγή ηγεσίας θα έπρεπε να είχε ήδη γίνει.